Rochus in de Lindelaan

Van verre kon je het zien: de Drie Beeldjes waren opgeknapt. In het kader van haar 275 jaar bestaan, kreeg de calvariegroep aan het einde van de Lindelaan, daar waar beukenbomen staan, een schilderbeurt.

De groep heet ‘Drie Beeldjes’. Maar de heilige Rochus doet mee.

De Drie Beeldjes met op de achtergrond een schitterende mergelwand,

“Iets verderop liggen de Johannes de Doperkerk, Kasteel Genhoes en de Schaloensmolen.”

(Dagblad De Limburger, 23 augustus 2014.)

Iets verderop, aan dezelfde Lindelaan met beuken, ligt de Schaloensmolen

 “Maximilianus Henricus baron van Hoen de Cartis was er van overtuigd dat het de geest van Ruprecht was die er op een dag in 1739 voor zorgde dat zijn paard plotseling verschrikt steigerde en niet meer verder wilde. De stoet van jagers, paarden en honden die de baron volgden, wachtte eenzelfde lot. Zodra ze bij de brug over de Geul aankwamen ‘zagen’ ze aan de overkant Ruprecht die alle dieren zoveel angst inboezemde dat ze terugschrokken en weigerden nog maar een stap te zetten.”

(Dagblad De Limburger, 23 augustus 2014.)

Gelukkig, de Drie Beeldjes werden geplaatst en daarna is Ruprecht nooit meer waargenomen.

Ik ben dol op dit soort verhalen, tussen realiteit en magie in.

De Drie beeldjes voor de restauratie

Wat hebben de rotswand achter de beeldjes,

de calvariegroep

en vooral Rochus

met Ruprecht te maken?

Vroeger als je met het paard over de brug ging, kwam je rechtstreeks op de bergwand af. Door de onbewuste spanning tussen de ruiter en de bergwand, kwam de attentie, de aandacht, van de ruiter meer dan normaal, klem te zitten tussen ruiter en berg. Als ware dat de bergwand iets van de energie weerkaatste, net als een ‘spiegel’.

Dat gaf 'n onbalans waar sommige licht autistische mensen heel gevoelig voor zijn; zo ook klaarblijkelijk Maximilianus en via de onbalans van Maximilianus, zijn paard en zijn honden die hij aanstuurde.

De stromende Geul onder de brug, zorgde reeds voor een wankele basis.

Iedere ruiter weet, bij paardrijden moet de ruiter een goede innerlijke balans en concentratie hebben, wil het paard tot grote prestaties komen.

Ruprecht en de gestoorde energieën van de wilde jacht, zaten in Maximilianus zelf.

Aasgaardreien peter nicolai arbo

Maximilianus had een bijzonder libido, seksuele energieën. De wilde jacht van Ruprecht zit barstens vol seksuele toespelingen.

De Zwitserse psycholoog C.G. Jong, een tijdgenoot van Sigmund Freud, zou in het geval van de Drie Beeldjes spreken over ‘libido transformatie’.

Iedere keer als ik door de lange Lindelaan naar de Drie Beeldjes loop, speel ik bewust met deze energieën. Daar voor het klankbord van de mergelwand voor de Drie Beeldjes te staan, komt de aandacht niet meer te liggen op de aarde en de onderste regionen van de mens, maar op de bovenkant. Vooral bij het paardrijden is dat best wel handig.

Mijn stalen ros tussen de beukenbomen ter hoogte van een brug over een oude Geul bocht.

De rol van Rochus onder het Christusbeeld, veilig weggestopt in een ‘gevangenis’ is bij de libido transformatie van bijzonder belang.

Rochus is een pest heilige. Hij verzorgde pestlijders die hij op weg naar Rome tegenkwam. Zelf kwam hij nooit in Rome aan omdat hij de pest kreeg. Hij werd ernstig ziek en legde zich neer in een greppel om te sterven. Wonder boven wonder, had hij een hond. Die bracht hem brood zodat Rochus genas.

Toen Rochus bij zijn ouderlijk huis weer aan kwam, herkende niemand hem, zo zat die arme drommel onder de littekens van de pestwonden. Tenminste, zo gaat het in de middeleeuwen geliefde verhaal.

Maar het beeld van Rochus onder de Drie Beeldjes laat één grote wond zien. Eén grote wond midden op het been laat Rochus zien terwijl hij lachend, zelfs een tikkeltje wulps, zijn pelgrimspij opstroopt en triomfantelijk zijn blote been naar voren schuift.

Waarom dat, zijn hele lichaam zat toch onder de pestwonden?

Met dat ene wondje had iedereen hem meteen herkend.

Of heeft die wond midden op het been een andere betekenis?

Iets dat meer te maken heeft met libido-transformatie?

In het kader van het 275 jaar bestaan van de drie beeldjes, onthul ik dit grote geheim.

In het middeleeuwse boek ‘van de Vos Reynaerde’ staat de mooiste castratiescene uit de Nederlandse literatuur:

“Die pape stond al bloter huut

ende hief up enen grote slach.

Alse Tibeert dat ghesach

Dat hi emmer sterven soude,

Doe dede hi een deel alse die boude,

Dat dien pape verghinc te scanden:

Bede met clauwen ende met tanden

Dedi hem pant, alsoot wel sceen,

Ende spranc dien pape tusschen die been,

In die burse sonder naet

Daermen den beiaert mede slaet.

Dat dinc viel neder up den vloer.

Die vrouwe was serich ende zwoer

…

Si sprac: ‘in sleets duvels name

Moete dit strec sijn gheset!

…

siet hier mijn scade ende mijn scande,

emmermeer voort in allen stonden:

al ghenase hi van der wonden,

hi blivet den soeten spele mat.”

Gelukkig werd deze tekst al heel vroeg hertaald zodat die beter te lezen is. Zoals de hertaling van Jan Frans Willems uit 1834.

En wat blijkt?
In die tijd, en waarschijnlijk ook een eeuw daarvoor, werd de tekst

“tusschen die been”

gekuist tot

“op des kosters been.”

Een plaatsverschuiving van de castratie wond dus, zie de door mij vet gemaakte tekst.

“Hem een oog uit, wijl zijn vader

Met de spinrok hem nog nader

Aan het lijf ging, slag aan slag.

Toen de kater eindelijk zag,

Dat hij sterven moest met schand,

Dacht hij: ‘Met mijn klauw en tand

Wil ik zonder wraak niet sneven:

’t Zal hun heugen heel hun leven!’

Eensklaps (waar ’t van pas hem scheen)

Vloog hij op des kosters been,

Klauwde en beet zo sterk, zo straf,

Dat hij beet…wat beet hij af?

‘k Zal het best hier niet vermelden,

Schoon ’t noodzakelijk zij aan helden.

Wie daar meer van weten wil,

Leze in ’t oirschrift *) met zijn bril!

Vrouw Julocje viel aan ’t karmen

Met de koster in haar armen:

‘Hemel, wat gebeurt mij al!

Onherstelbaar rampgeval!

…

Tot mijn schande, tot mijn scha,

Tot mijn eewige ongena!

‘k Ben nu weduw met een man,

Die geen arts meer helen kan;

Al geneest hij van de pijn,

’t Zal een droeve koster zijn!’

*) de oorspronkelijke tekst

(Bron: ‘Reinaert De Vos’ naar de oudste berijming uit de twaalfde eeuw en opnieuw in 1834 berijmd door Jan Frans Willems, ingeleid door prof. Dr. Gs Hellinga, hoogleraar an de Universiteit van Amsterdam. Uitgeverij Bert Bakker, Den Haag 1974.)

Rochus had dus geen gat op de been, maar ‘tusschen die been’! 

Dat laat hij trots zien. Voor de libido transformatie is Rochus veilig weggestopt.

Op deze wijze kregen ruiter, en daarmee zijn paard, een hormonale balans.

Kijk maar, daar zit het kruis.

Het kruis boven Rochus zit in de mens zelf zoals ik dat met groene stift tekende bij de hypofyse (onderste kruisarm) en beide delen van de thalamus (linker en rechter kruisarm). De bovenste kruisarm wijst naar de septum pellocidum; heel fysiek en lichamelijk dus. Daarom kregen kinderen, en soms volwassenen, in de katholieke geloofstraditie, een kruis op het voorhoofd getekend voor het slapen gaan. De structuren van het kruis zitten daar onder en binnen. En daar nog veel dieper onder, tussen beide hemisferen in, zit Rochus.

De kluizenaar die Maximilianus het advies gaf de Drie (vier) Beeldjes daar neer te zetten, was dus verre van achterlijk. Hij kende zijn eigen lichaam al te goed.

Rochus bij de Drie Beeldjes

Dat Rochus er, ondanks de laatste restauratie van De Drie Beeldjes, er nog steeds belabberd bijstaat, is tekenend van onze huidige tijdsgeest.

Enkele wetenswaardigheden mbt Rochus:

In noord Frankrijk, waar Rochus veel wordt vereerd, heet het hondje gekscherend 'Roquet'

dat zowel 'keffertje' als 'nijdas' betekent. 'Nijdas', een nijdige gemeen kereltje.  

Kijk, daar zat Ruprecht, het kleine kwelgeestje. Daar is niet zo veel meer van over.

"een noord Frans bidprentje

"Lekker he hondje?"

Helderder kan ik de plaatsverschuiving van de castratie wond niet inzichtelijker maken.

Rochus beschermt dus ook tegen AIDS en (andere) geslachtsziekten.

Zomeraovend bie de Drie Beeldjes

(youtube)